Geen non-conformiteit: koper kende gebrek of had er redelijkerwijs bekend mee kunnen zijn

Non-conformiteit, in de volksmond ‘wettelijke garantie’ genoemd, is een juridische term die zoveel betekent als: een aankoop (een zaak of product) heeft niet de eigenschappen die mochten worden verwacht op grond van een koopovereenkomst. De eisen die aan een aankoop mogen worden gesteld zijn afhankelijk van de aard van de zaak of het product en de mededelingen van de verkoper. Een voorbeeld uit de automotive praktijk van Peter Roosendaal: iemand koopt een occasion van een autohandelaar. De occasion begeeft het na 2.000 kilometer. De koper vindt dat de autohandelaar hem een kat in de zak heeft verkocht. De autohandelaar vindt dat hij naar eer en geweten heeft gehandeld. Hoe oordeelt de rechter hierover?

De kwestie

In het praktijkvoorbeeld heeft een koper (consument) op 12 mei 2020 van een autohandelaar een gebruikte auto gekocht en geleverd gekregen, merk Ford, type S-Max, bouwjaar 2010, kilometerstand 231.710 km., koopprijs € 7.900,-. Bij de verkoop bevond zich in de auto een onderhoudskaart. Daarop stond dat de volgende onderhoudsbeurt moest plaatsvinden bij 243.000 km of vóór 8 april 2020. De autohandelaar bood aan de auto rijklaar te maken of een onderhoudsbeurt uit te voeren, maar de koper zag daarvan af. Twee weken later is de auto stilgevallen en afgesleept. De koper had toen bijna 2.000 km met de auto gereden. De autohandelaar heeft de auto vervolgens onderzocht. De motor bleek te zijn vastgelopen door gebrek aan smering; te weinig olie. De koper is van mening dat de autohandelaar hem een onjuiste voorstelling van zaken heeft gegeven en hem een auto heeft verkocht die niet in goede staat was. Daar denkt de autohandelaar heel anders over. Het wordt een rechtszaak.

Het oordeel van de kantonrechter

In eerste instantie is de vordering van de koper afgewezen door de kantonrechter. Die oordeelde namelijk dat “de enkele omstandigheid dat de motor na 2.000 km defect is geraakt bij gebrek aan voldoende olie, niet de conclusie rechtvaardigt dat de auto bij aflevering niet in een goede staat verkeerde, en tevens dat er geen sprake is geweest van een onjuiste voorstelling van zaken die aan de autohandelaar kon worden toegerekend.”. De koper was het hier niet mee eens en ging in hoger beroep bij het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch.

Hoger beroep

Het hof heeft de zaak bekeken vanuit het consumentenrecht. Daarin wordt bepaald in welk geval een zaak of product (in dit geval de occasion) niet aan de overeenkomst beantwoordt (en er dus sprake is van non-conformiteit). Dat is het geval wanneer de aankoop, mede gelet op de aard en de mededelingen die de verkoper erover heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de consument-koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. Ook zegt het consumentenrecht dat de koper mag verwachten dat de aankoop die eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik ervan nodig zijn. Voor een auto houdt dat volgens het gerechtshof in dat men daarmee moet kunnen rijden en aan het verkeer deelnemen. Zo niet, dan is mogelijk sprake van non-conformiteit.

Onderzoeksplicht

Het hof wijst er echter wel op dat er geen sprake is van non-conformiteit als de consument-koper bij het sluiten van de koopovereenkomst wist dat er een gebrek was of redelijkerwijs had kunnen weten dat er een gebrek was. Volgens het hof betekent dit dat de koper een onderzoeksplicht kan hebben. Daaraan voegt het hof toe dat die onderzoeksplicht van beperkte aard is, omdat in het consumentenrecht het wettelijk vermoeden is vastgelegd dat de auto bij aflevering niet aan de overeenkomst heeft beantwoord als het gebrek zich binnen zes maanden na aflevering openbaart.

Oordeel

In deze zaak vindt het hof van belang dat de koper van de auto bij aankoop kennis heeft gehad van de onderhoudstoestand, dat daarover met de autohandelaar is gesproken, deze heeft aangeboden het onderhoud uit te voeren en dat de koper dat aanbod niet heeft aanvaard. Die omstandigheden, plus het feit dat het een tien jaar oude occasion betreft met een respectabel aantal kilometers op de teller, hadden voor koper aanleiding moeten zijn om rekening te houden met het feit dat de auto op korte termijn onderhoud behoefde, waartoe normaliter ook het controleren en vervangen van olie behoort. Het hof concludeert dat als de auto vervolgens kort na aflevering defect raakt door een gebrek aan smering/olie dit geen non-conformiteit oplevert. Immers, de koper had onder deze omstandigheden kunnen verwachten dat bij het uitblijven van onderhoud en/of andere oliecontrole schade aan de motor zou kunnen ontstaan. De vorderingen van de koper werden dan ook door het gerechtshof afgewezen.

Wilt u meer weten over non-conformiteit?

Klik hier voor meer informatie over non-conformiteit en vind antwoorden op andere juridische vraagstukken m.b.t. non-conformiteit in de autobranche. Staat uw vraag er niet bij? Stel dan uw vraag direct aan Peter Roosendaal, automotiverecht specialist.

Specialisatie automotive

TEN Advocaten heeft veel kennis en ervaring in de automotive-branche. We helpen u graag bij geschillen en zorgen er samen met u voor dat risico’s geminimaliseerd worden. Bent u benieuwd wat we voor u kunnen betekenen? Neemt u dan gerust contact op. Onze automotive-specialist Peter Roosendaal is u graag van dienst!