Kan ik onder de partneralimentatie uitkomen bij wangedrag door mijn ex?

Vraag:

Kan ik onder de partneralimentatie uitkomen bij wangedrag door mijn ex?

Antwoord:

Bovenstaande vraag wordt met regelmaat aan mij voorgelegd. Bent u verplicht om partneralimentatie te betalen wanneer uw (ex)partner zich (ernstig) heeft misdragen? Het gaat hier dan niet over de financiële factoren van behoefte (ofwel: heeft de alimentatiegerechtigde alimentatie nodig) en draagkracht (ofwel: kan alimentatie worden betaald).Het gaat er in dit geval om of er een definitief einde kan komen aan de verplichting partneralimentatie te betalen op niet financiële grond, bijvoorbeeld doordat uw (ex)partner wangedrag heeft getoond. Dat kan zeker, maar wanneer is de situatie zo onaanvaardbaar dat de partneralimentatie kan worden stopgezet? Daar gaan we in dit artikel verder op in, maar eerst hieronder een opsomming van punten wanneer partneralimentatie in ieder geval eindigt.

Wanneer stopt partneralimentatie?

In de wet is geregeld dat de verplichting tot partneralimentatie definitief stopt ingeval:

• de alimentatieduur voorbij is, dus wanneer de periode waarin je recht hebt op partneralimentatie voorbij is;
• indien je ex tussentijds gaat samenwonen;
• indien je ex tussentijds gaat hertrouwen;
• indien je ex een geregistreerd partnerschap aangaat.

In bovenstaande gevallen stopt de verplichting tot het betalen van partneralimentatie dus in ieder geval, maar de vraag is in welke gevallen de partneralimentatie eerder kan worden stopgezet wegens zoals we dat noemen grievend gedrag (wangedrag) van uw ex-partner. De rechter dient in zo’n situatie aan de hand van de stellingen van partijen de vraag te beantwoorden of het gedrag van de alimentatiegerechtigde zo ernstig is dat er geen aanspraak kan worden gemaakt op partneralimentatie. Een veel gestelde vraag is of vreemdgaan een reden is om geen partneralimentatie te hoeven betalen.

Heeft u recht op partneralimentatie als u bent vreemdgegaan of anders moet ik partneralimentatie betalen als mijn ex is vreemdgaan?

Overspel op zich leidt niet tot een einde van de partneralimentatie. Dat komt omdat de wetgever er voor heeft gekozen om deze omstandigheid als niet juridisch relevant te beschouwen. Uiteraard is wel geprobeerd via de band van verzwegen gedrag een einde te krijgen aan de partneralimentatie, maar ook dat zal niet slagen omdat er  geen juridische opbiechtverplichting binnen relaties bestaat.

Uit de rechtspraak komt naar voren dat er nogal wat aan de hand moet zijn alvorens de consequentie is dat de partneralimentatieverplichting definitief wordt stopgezet wegens wangedrag.  In echtscheidingssituaties lopen de emoties soms hoog op, maar onredelijk, onheus of soms grof gedrag maakt – in de echtscheidingsdynamiek – nog niet dat aan de strenge maatstaf voor beëindiging van de partneralimentatie wordt voldaan. De volgende omstandigheden bleken niet voldoende om de alimentatieverplichting te doen eindigen:

• het door de vrouw overleggen van verkeerde huwelijkse voorwaarden;
• het weglaten van (haar) inkomen;
• het zwart maken van de man door de vrouw;
• het langdurig voorbereiden van de echtscheiding;
• een slachtofferrol aannemen;
• het opnemen van spaargeld dochter.

Indien er sprake is van gedragingen over en weer die grievend zijn en waarvan de rechter oordeelt dat er een zekere balans in de ruzie aanwezig is, zal het ook niet komen tot een einde van de partneralimentatie. Het is dan de wederkerigheid die maakt dat de alimentatieverplichting toch in stand blijft.

Maar ook als het grievend gedrag van één kant komt, kan het oordeel van de rechter toch zijn dat de aanspraak op partneralimentatie behouden blijft. In een geval van huiselijk geweld gepleegd door de alimentatiegerechtigde met gedragsstoornissen van de kinderen tot gevolg en grievende uitlatingen aan het adres van de man kreeg de man nul op zijn rekest met de stelling dat de partneralimentatieverplichting was gestopt. Het lijkt erop dat hier een rol in heeft gespeeld dat de vrouw kampte met psychische problemen.

Hieronder schets ik een aantal situaties waarbij de alimentatieverplichting op basis van grievend gedrag is stopgezet

Situatie 1
De man die werd beschuldigd van seksueel misbruik van zijn kinderen zag zijn alimentatieverplichting beëindigd omdat er ernstige bijkomende omstandigheden waren: zijn echtgenote had aangifte gedaan en deze zijn vervolgens uitvergroot door hem te beschuldigen van het maken van naaktfoto’s en verkrachting. Er werd een inval gedaan in het huis van de man, in beslag genomen materiaal onderzocht en er was ook politiecontact met zijn werkgever. Er werd geen enkel bewijs gevonden. Onder die omstandigheden (en dus ook de maatschappelijke schade voor de man) vond de rechter dat de vrouw haar recht op partneralimentatie definitief was verloren.

Situatie 2
Hetzelfde gebeurde met de vrouw die zich lange tijd ernstig misdroeg: Er was sprake  van een jarenlange aanhoudende en schijnbaar dwangmatige serie van belagingen, van bewuste inbreuken op de levenssfeer van de man door de vrouw, waarbij zij ook de kinderen heeft betrokken, voor welke inbreuken de vrouw geen enkele rechtvaardiging of redelijke verklaring heeft kunnen geven. In deze zaak vond de rechter het ook van belang dat de man zich zijnerzijds niet aan dergelijk gedrag heeft schuldig gemaakt. Ook hier is helder dat een onbalans in gedrag een rol speelt.

Situatie 3
Tenslotte kan het grievend gedrag ook plaatsvinden op het zogenaamde ouderniveau. De moeder die haar kind meeneemt naar het buitenland, het daarmee aan het gezag van de vader onttrekt (  en dus contact tussen hem en zijn kind onmogelijk maakt voor meer dan een half jaar) verliest haar recht op partneralimentatie definitief.

Ik wil de partneralimentatie stopzetten

Indien u van mening bent dat u geen alimentatieverplichting hebt door gedrag van uw aanstaande ex partner dan is het belangrijk om goed en zorgvuldig te laten toetsen of  dat gedrag in het licht van het zware criterium kans maakt uw alimentatieverplichting via de rechter tot een definitief einde te brengen.

Bovendien kan het zijn dat een matiging van de alimentatie wel tot de mogelijkheden behoort.  De rechter kan op verzoek de alimentatie bij grievend gedrag dat naar zijn of haar oordeel niet leidt tot een einde van de alimentatieverplichting matigen. Dat zou kunnen leiden tot bijvoorbeeld halvering van het bedrag of andere matiging.

Ik adviseer u graag!

Vaak worden in het kader van een echtscheiding, dezelfde of vergelijkbare vragen gesteld. In de reeks artikelen “De meest gestelde vragen in het kader van een echtscheiding” beantwoorden de familierecht advocaten van TEN een aantal van deze vragen.