zakelijk geschil

Help, een zakelijk geschil! Wat nu?

Ondernemingsrecht / Procesrecht

Help, een zakelijk geschil! Wat nu?

Hoewel niemand op een zakelijk geschil zit te wachten, overkomt het zakelijk Nederland toch met enige regelmaat. En hoewel een minnelijke oplossing doorgaans de voorkeur verdient, is een juridische procedure soms onvermijdelijk. In dit artikel ga ik kort in op drie verschillende procedures, te weten een (civiele) bodemprocedure, een procedure bij de Netherlands Commercial Court (NCC) en arbitrage. Drie verschillende procedures met eigen karakteristieken.

Do you speak Dutch?

Hoewel de gemiddelde Nederlander doorgaans een aardig woordje over de grens spreekt, heeft menig buitenlander toch vaak moeite met het Nederlands. Dat kan een reden zijn om voor de ene of de andere wijze van geschillenbeslechting te opteren.

In een civiele bodemprocedure is de voertaal namelijk Nederlands. Dat is natuurlijk geen enkel probleem als de betrokken partijen allemaal Nederlands spreken. Is dat echter niet het geval, dan kan bijvoorbeeld worden gekozen voor een procedure bij de NCC of arbitrage. Bij de NCC is de voertaal altijd Engels. Indien gekozen wordt voor arbitrage dan kunnen partijen in onderling overleg afstemmen wat de voertaal is. Handig!

Wat bedoelt u eigenlijk precies..?

Ook als het gaat om deskundigheid bestaan er verschillen tussen een civiele bodemprocedure, procederen bij de NCC en arbitrage.

Aan de bodemrechter kunnen tal van (civiele) geschillen worden voorgelegd. Dat brengt (helaas) ook met zich dat de rechters doorgaans geen specifieke kennis hebben van de markt waarin de betrokken partijen opereren.

De NCC is daarentegen juist gespecialiseerd in internationale zakelijke geschillen. Of de betreffende rechters daadwerkelijk diepgaande inhoudelijke kennis hebben van een specifieke markt, blijft de vraag. Maar dat zij meer kennis hebben van handelsgeschillen staat als een paal boven water. Ook wordt een geschil bij de NCC standaard behandeld door een meervoudige kamer.

Dat brengt mij tevens op het ‘voordeel’ van arbitrage. Het arbitragetribunaal wordt gekozen door partijen. Dat betekent dus ook dat partijen één of meerdere arbiters kunnen aanwijzen die beschikken over specifieke marktkennis.

Hoe diep zijn de zakken?

In civiele zaken dient in beginsel zowel de eisende partij als de verwerende partij zogenaamd griffierecht te voldoen aan de rechtbank. Dit griffierecht varieert van EUR 85,- tot EUR 4.200,-, een en ander afhankelijk van de procespartijen (natuurlijk persoon of niet-natuurlijk persoon) en het geldelijk belang van de zaak. De in het ongelijk gestelde partij kan door de rechtbank worden veroordeeld in de kosten van de procedure, bestaande uit (o.a.) het betaalde griffierecht en (een gedeelte van de) advocaatkosten.

De kosten voor een procedure bij de NCC zijn wat hoger. Het griffierecht dat moet worden voldaan is voor procederen bij de NCC in eerste aanleg vastgesteld op een bedrag van EUR 15.000,-. Daarnaast kunnen partijen afspraken maken over een eventuele proceskostenverdeling. Bij gebreke van een dergelijke afspraak geldt (net zoals bij een civiele bodemprocedure) dat de in het ongelijk gestelde partij door de NCC kan worden veroordeeld in de kosten van de procedure.

Arbitrage is doorgaans wat kostbaarder dan een civiele bodemprocedure of procederen bij de NCC. Bovendien variëren de kosten voor arbitrageprocedures en hangen deze (onder andere) af van het geldelijk belang van de zaak, het aantal arbiters dat wordt gekozen en het arbitrage instituut. Ook voor arbitrage geldt dat partijen onderling afspraken kunnen maken over de verdeling van de (proces)kosten.

Geduld is een schone zaak

Dit spreekwoord geldt helaas niet altijd voor procederen en de doorlooptijd van een procedure zegt dan ook niets over de uitspraak. Toch willen partijen graag een snelle uitspraak. Voor welk type procedure kun je dan het beste kiezen?

Van begin (het uitbrengen van een dagvaarding) tot het einde (een uitspraak) is de doorlooptijd van een civiele bodemprocedure minimaal 8 tot 12 maanden. Helaas hebben de rechtbanken in Nederland te maken met enorme drukte, waardoor uitspraken met enige regelmaat nog (veel) langer op zich laten wachten en de doorlooptijd al gauw 1,5 jaar bedraagt.

De NCC staat daarentegen voor kortere doorlooptijden, wat ook betekent dat uitspraken minder lang op zich zouden moeten laten wachten. Hoewel de NCC ‘pas’ twee jaar operationeel is, lijkt het erop dat de NCC-rechters inderdaad sneller uitspraak doen dan de civiele bodemrechter. De tijd moet uitwijzen of dat ook zo blijft.

Dat brengt mij tevens op het voordeel van arbitrage. De wijze waarop de arbitrageprocedure is ingericht, is mede afhankelijk van de keuzes die partijen daarin maken. In dat kader geldt ook dat partijen bij arbitrage onderling afspraken kunnen maken over de doorlooptijd van de procedure. Hierdoor verlopen arbitrageprocedures doorgaans sneller dan de overige twee procedures.

Oh! Heeft uw onderneming niet een geschil met… ?

Zowel de zittingen als de uitspraak zijn bij een civiele bodemprocedure en een procedure bij de NCC openbaar toegankelijk. De vertrouwelijkheid (of het gebrek daarvan) kan dan ook een belangrijke rol spelen in de keuze voor een bepaald type procedure. Een voordeel van een arbitrageprocedure is namelijk dat partijen kunnen afspreken dat de procedure én de uitspraak vertrouwelijk zijn.

Tip: maak duidelijke afspraken!

In het voorgaande zijn een aantal kenmerken van de verschillende procedures besproken. Het is aanbevelenswaardig om voorafgaand aan het ontstaan van een geschil al na te denken over de eventuele bevoegdheid van een rechter mocht er later een geschil ontstaan. Contractueel kan een en ander worden vastgelegd in een zogenaamd forumkeuzebeding. Daarbij verdient opmerking dat het voor een procedure bij de NCC of een arbitrageprocedure ook noodzakelijk is dat partijen op voorhand overeenstemming hebben bereikt over de bevoegdheid van de NCC of de arbiter(s).

Conclusie bij een zakelijk geschil

Kortom, heeft u een zakelijk geschil, bedenk dan dat iedere procedure eigen kenmerken en voordelen heeft. Welke procedure het beste bij uw situatie past, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Neem gerust op met één van onze specialisten van de sectie contracten & procesrecht. Zij kijken graag met u mee wat het beste bij uw situatie past!

Een zakelijk geschil voorkomen?

Op zakenpartners moet u kunnen vertrouwen. Zakendoen is immers mensenwerk. Voor het geval er een meningsverschil of conflict ontstaat, is het belangrijk afspraken vooraf helder vast te leggen. U wilt uw onderneming beschermen en het risico op een geschil zo klein mogelijk maken. Het op de juiste wijze vastleggen van afspraken en voorwaarden intern en extern is daarbij van belang. TEN zorgt ervoor dat uw contracten en algemene voorwaarden op orde zijn.

> Klik voor informatie over TEN pakket onderneming.

Geschreven door

Ward Welage

advocaat
ondernemingsrecht, insolventierecht

ward welage