Gebrekkige taalbeheersing op de werkvloer

Wat als Nederlands niet de moedertaal is van uw werknemer(s)?
Heeft u personeel in dienst waarvan de Nederlandse taal niet de moedertaal is? In de arbeidsrelatie kan dit tot problemen leiden. Miscommunicatie kan zorgen voor irritatie over en weer, vertraging in de dienstverlening of mogelijk zelfs arbeidsongevallen. Tot hoever reiken uw verplichtingen om taalbarrières weg te nemen?

Aangaan van de arbeidsovereenkomst

Bij het sluiten van de arbeidsovereenkomst is het verstandig om vast te stellen of de werknemer begrijpt waar hij voor tekent. Het is dus aan te raden om de inhoud mondeling toe te lichten, na te gaan of de werknemer u heeft begrepen, de werknemer de gelegenheid te geven tot het stellen van vragen en hem desnoods te adviseren om de overeenkomst te laten doorlezen door iemand die het Nederlands beter machtig is dan hijzelf.

Tijdens het dienstverband

Is de werknemer eenmaal in dienst dan geldt er voor een Nederlandstalig bedrijf geen verplichting om te communiceren in een andere taal dan het Nederlands. Instructies die u als werkgever geeft, moeten echter wel begrepen en nageleefd worden. U wilt immers onveilige situaties door taalbarrières voorkómen. Hoe doet u dat? Onderstaand zetten we een paar tips voor u op een rij.

• Vertalen van handleidingen, instructies en voorschriften naar de moedertaal van uw werknemer(s);
• het maken van een woordenboek met vertaling van de in uw organisatie veelgebruikte woorden/uitdrukkingen;
• het organiseren van een instructiebijeenkomst(en);
• het gebruik van beeldmateriaal om de boodschap beter te laten onthouden;
• het besteden van aandacht aan de taalbarrières in uw organisatie en bespreekbaar maken van dit onderwerp.

Wat te doen bij ziekte?

Beide partijen moeten er alles in doen om inzetbaar te zijn en blijven. Het actief overbruggen van taalbarrières valt hier ook onder.

Maar wat als uw werknemer ziek wordt?

Hoewel u behulpzaam moet zijn bij het vinden van een oplossing voor een taalprobleem, kan niet van u worden verlangd dat bijvoorbeeld alle brieven en gesprekken in de moedertaal van de werknemer worden vertaald. Ook het inschakelen van een tolk op kosten van de werkgever gaat te ver. De werknemer moet er namelijk zelf voor zorgen dat hij communicatie in het Nederlands begrijpt en zo nodig hulp inschakelen als hij problemen ervaart. Dit werd recent ook geoordeeld door het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2018:7838).

Einde van de arbeidsovereenkomst

Ook rondom de beëindiging van het dienstverband is alertheid op taalproblemen van groot belang. Stemt een werknemer in met de beëindiging, dan moet u onderzoeken of de werknemer de mogelijke gevolgen van die beslissing overziet. Is dat door een taalbarrière twijfelachtig, dan is het verstandig om het beëindigingsvoorstel te vertalen of een tolk in te schakelen. Gebeurt dat niet, dan kan de werknemer de getekende overeenkomst namelijk vernietigen, omdat hij een verkeerde voorstelling van zaken had.

Heeft u nog vragen, schroom dan niet contact op te nemen met een van de advocaten van de vakgroep Arbeidsrecht.